Wolf FAQ 1 - Waar komen die wolven vandaan?
Meer achtergrond
Wolven waren in grote delen van Europa uitgeroeid tijdens de 19e en 20e eeuw. Enkel in dunbevolkte gebieden in Zuid en Oost-Europa kon de wolf nog overleven. Sinds 1982 is de wolf beschermd door de Conventie van Bern, en sinds 1992 door de Europese Habitatrichtlijn, de hoeksteen van het Europese natuurbeleid.
Hierdoor groeide de wolvenpopulatie terug. De eerste wolven doken terug op in Frankrijk op vanuit Italië rond 1990, en in Duitsland in 1998 vanuit Litouwen en Polen.
Tegenwoordig leven er naar schatting in Europa (zonder Oekraine en Wit-Rusland, en Rusland) bijna 20 000 wolven, met ongeveer 1300 wolven in Duitsland en 500 in Frankrijk. Wolven van één tot twee jaar oud beginnen rond te zwerven op zoek naar een eigen leefgebied. Zo zijn er in Frankrijk en Duitsland jaarlijks honderden die uitzwerven. Daarbij leggen ze op enkele maanden tijd probleemloos 1000 km af. Dat maakt dat er intussen al minstens 15 verschillende wolven in België zijn waargenomen.
Wolvin Naya konden we in detail volgen aan de hand van een GPS-zender die ze om had. Sinds 2004 zijn in heel Europa tientallen wolven op zo’n manier gezenderd en opgevolgd. Het is aan de hand van dit soort gegevens dat Europese onderzoekers weten dat wolven makkelijk honderden kilometers, maar soms tot 10 000 km afleggen op zoek naar een eigen leefgebied.
Route van Naya (GW680f), gereconstrueerd op basis van GPS-data van haar halsband.
We kunnen ook aan de hand van DNA-sporen die wolven tijdens hun zwerfroute achterlaten (haren in prikkeldraad, uitwerpselen, speeksel op prooidieren, …) elke wolf uniek herkennen aan de hand van een DNA-profiel. Door elk DNA-profiel te vergelijken met een databank van alle gekende profielen van wolven in de centraal-Europese populatie kunnen we ofwel het dier rechtstreeks herkennen, of de rechtstreekse bloedverwanten herkennen (ouders, broers/zussen). Op deze manier weten we doorgaans uit welke roedel een dier afkomstig is, en vaak kunnen we ook delen van de route reconstrueren die een wolf heeft afgelegd. Ook van wolvin Noëlla (GW1479f) en van andere wolven (GW1608m, GW1625m) hebben we zo gedetailleerde informatie over hun oorsprong. GW1625m, die nu officieel gevestigd is in Noord-Brabant (Nederland), is even in de Noorderkempen gepasseerd op zijn zwerftocht. Dit dier is afkomstig van de Frans-Zwitsers-Italiaanse populatie.
DNA-sporen van wolf August (GW979m, geel) en Roger (GW913m, blauw) werden gevonden in Duitsland en Nederland op hun route naar België. August is niet uit een Duitse roedel afkomstig, maar komt waarschijnlijk uit Polen. Roger’s DNA konden we toewijzen aan een gekend wolvenpaar uit Barnstorf, niet ver van Bremen.
Afkomst van wolvin Noëlla. Haar ouders waren gevestigd nabij Dresden, maar haar DNA werd in november 2019 bij Wilhelmshaven gevonden op een dood schaap. Ze werd begin december ook gefotografeerd in Z-Nederland, alvorens op te duiken in Zoersel, Balen en daarna Hechtel-Eksel. Zij vormt sindsdien een paar met August, en brengt de eerste welpen op Belgische bodem groot sinds >150 j.
Meer lezen?
- Wolvenspecials van het INBO Marternieuws
- INBO Roofdiernieuws