Intermezzo 19
Burgerwetenschap
Marc Herremans & Kristijn Swinnen
Referenties
- Adriaens T, Sutton-Croft M, Owen K et al., 2015. Trying to engage the crowd in recording invasive alien species in Europe: experiences from two smartphone applications in northwest Europe. Management of Biological Invasions 6.
- Adriaens T, San Martin Y, Gomez G et al., 2015. Testing the applicability of regional IUCN Red List criteria on ladybirds (Coleoptera, Coccinellidae) in Flanders (north Belgium): opportunities for Conservation. Insect Conservation and Diversity (2015): 1-14, doi 10.1111/icad.12124
- Anselin A, Devos K, Vermeersch G et al., 2013. Toelichting bij het opstellen van de rapportage in het kader van artikel 12 van de Vogelrichtlijn en status van vogelsoorten met instandhoudings-populatiedoelen en van typische vogelsoorten van Natura 2000 habitattypes. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, INBO, INBO.R.2014.1567208
- Bird TJ, Bates AE, Lefcheck JS et al., 2013. Statistical solutions for error and bias in global citizen science datasets. Biological conservation, doi 10.1016/j.biocon.2013.07.037
- Catlin-Groves CL, 2012. The Citizen Science Landscape: FromVolunteers to Citizen Sensors and Beyond. International Journal of Zoology Article ID 349630, 14 pages, doi 10.1155/2012/349630
- Conrad CC & Hilchey KG, 2011. A review of citizen science and community-based environmental monitoring: issues and opportunities. Environmental Monitoring and Assessment 176: 273–291, doi 10.1007/s10661-010-1582-5
- De Knijf G, Wils C & Maes D, 2021. IUCN Rode Lijst van de libellen (Odonata) in Vlaanderen. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2021 (59). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel.
- Devictor V, Whittaker RJ & Beltrame C, 2010. Beyond scarcity: citizen science programmes as useful tools for conservation biogeography. Diversity and Distributions 16: 354–362
- Devictor V, van Swaay C, Brereton T et al., 2012. Differences in the climatic debts of birds and butterflies at a continental scale. Nature Climate Change 2: 121-124, doi 10.1038/NCLIMATE1347
- Devos K, Anselin A, Driessens G et al., 2016. De IUCN Rode Lijst van de broedvogels in Vlaanderen. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2016. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel. DOI: dx.doi.org/10.21436/inbor.11485739
- Fox R, Oliver TH, Harrower C et al., 2014. Long-term changes to the frequency of occurrence of British moths are consistent with opposing and synergistic effects of climate and land-use changes. Journal of Applied Ecology 51: 949-957
- Gervasi V, Brøseth H, Gimenez O et al., 2014. The risks of learning: confounding detection and demographic trend when using count-based indices for population monitoring. Ecology and Evolution 4(24): 4637-4648, doi 10.1002/ece3.1258
- Herremans M, 2010. Monitoren via waarnemingen.be. Natuur.oriolus 76 (3): 94-108
- Herremans M, 2010. Can current data scheme’s in Flanders assess winter impact on Grey wagtail Motacilla cinerea numbers? Bird Census News 23 (1-2): 113-116
- Herremans M, 2010. Wordt het bidden voor de Torenvalk? Natuur.oriolus 77 (2): 60-67
- Herremans M, 2012. Fenologie: goden uit het oosten laat in 2011. Natuur.oriolus 78 (2): 55-61
- Herremans M, 2014. Invloed van uitzonderlijke voorjaren 2011 en 2013 op fenologie van trekvogels. oriolus 80 (1): 15-25
- Herremans M, 2015. Verschil in aankomst zomervogels en vertrek wintervogels tussen 2013 en 2014. Natuur.oriolus 81 (1): 7-12
- Herremans M, 2019. Recente ‘influxen’ van Vuurgoudhaan en Goudhaan in België. Natuur.oriolus 85(4): 122-130
- Herremans M & Gielen K, 2013. Was 2013 een super vlinderjaar? Cijfers uit losse waarnemingen 2009-2013. Natuur.focus 12(4): 154-162
- Herremans M & Gielen K, 2015. Verschuivingen van vliegperiodes bij dagvlinders 2013-2014. focus 14 (1): 26-30
- Herremans M & Gielen K, 2019. Wat doet een record zomer met onze dagvlinders? focus 18 (3): 88-95
- Herremans M & Gielen K, 2020. Honger als drijvende kracht voor invasies van Grote Barmsijzen? oriolus 86 (2): 40-50
- Herremans M & Vanreusel W, 2011. Nieuw op het menu: slimme streeplijsten. Natuur.focus 10 (4): 177-178
- Herremans M, Gielen K, Verbeylen G et al., 2010. Biodiversiteit in Vlaanderen: waar zit nog wat? Verbanden tussen landgebruik en fauna en flora aan de hand van waarnemingen.be. Natuur.focus 9 (4): 140-150
- Herremans M, De Knijf G, Hansen K et al., 2014. Monitoring van beleidsrelevante soorten in Vlaanderen met inzet van vrijwilligers. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2014 (rapportnr. INBO.R.2014.1628917). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel
- Herremans M, Swinnen K, Vanreusel W et al., 2018. waarnemingen.be: een veelzijdig portaal voor natuurgegevens. Natuur.focus 17(4): 153-166.
- Herremans M, Gielen K, Van Kerckhoven J et al., 2021. Abundant citizen science data reveal that the Peacock butterfly Aglais io recently became bivoltine in Belgium. Insects 12: 683. https://doi.org/10.3390/insects12080683
- Herremans M, Veraghtert W & Gielen K, 2014. Biodiversiteit: van Meikever naar aprilkever en weer terug. Natuur.focus 13(2): 85-87
- Herremans M, Vercayie D & Kwak R, 2017. Mobiel de route vastleggen en waarnemingen automatisch koppelen. Natuur.oriolus 83(1): 16-19.
- Hochachka WM, Wong W-K, Kelling S et al., 2012. Data-intensive science applied to broad-scale citizen science. Special Issue: Ecological and evolutionary informatics. Trends in Ecology and Evolution 27: 130-137, doi 10.1016/j.tree.2011.11.006
- Hurlbert AH & Liang Z, 2012. Spatiotemporal variation in avian migration phenology: Citizen science reveals effects of climate change. PLoS One 7(2): e31662, doi 10.1371/journal.pone.0031662
- Jacobs A, Swinnen K & Vercayie D, 2021. Registratie van faunaslachtoffers in het verkeer: Dieren onder de wielen 3.0. Natuurpunt Studie i.o.v. Vlaamse Overheid, Departement Omgeving. Rapport Natuurpunt Studie 2021/11, Mechelen.
- Jooris R, Engelen P, Speybroeck J et al., 2012. De IUCN Rode Lijst van de amfibieën en reptielen in Vlaanderen. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2012 (22). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel
- Kéry M & Royle JA, 2016-2021. Applied hierarchical modeling in ecology. Volumes 1-2. Academic Press, London.
- Kéry M & Schaub M, 2012. Estimation of occupancy and species distributions from detection/nondetection data in metapopulation designs using site-occupancy models. In: M Kéry and M Schaub (eds) Bayesian population analysis using WinBUGS. A hierarchical perspective. Academic Press, Waltham, USA
- Kéry M, Gardner B & Monnerat C, 2010. Predicting species distributions from checklist data using site-occupancy models. Journal of Biogeography 37: 1851-1862
- Kéry M, Royle A, Schmid H et al., 2010. Site occupancy Distribution Modeling to Correct Population-Trend Estimates Derived from Opportunistic Observations. Conservation Biology 24: 1388–1397, doi 10.1111/j.1523- 1739.2010.01479.x
- Kullberg C, Fransson T, Hedlund J et al., 2015. Change in spring arrival of migratory birds under an era of climate change, Swedish data from the last 140 years. 44(Suppl 1): 69–77. Published online 2015 Jan 9, doi 10.1007/s13280-014-0600-1
- Louette G, Adriaens D, De Knijf G et al., 2013. Staat van instandhouding (status en trends) habitattypen en soorten van de Habitatrichtlijn (rapportageperiode 2007-2012). Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2013(23). Instituut voor Natuur en Bosonderzoek, Brussel.
- MacKenzie DI, Nichols JD, Royle JA et al., 2018. Occupancy estimation and modeling (second edition). Academic Press, London.
- Maes D, Vanreusel W, Jacobs I et al., 2011. Een nieuwe Rode Lijst dagvlinders. De IUCN-criteria toegepast in Vlaanderen. Natuur.focus 10(2): 62-71
- Maes D, Baert K, Boers K et al., 2014. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel. De IUCN Rode Lijst van de zoogdieren in Vlaanderen. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO.R.2014.1828211). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel
- Maes D, Isaac NJB, Harrower CA et al., 2015. The use of opportunistic data for IUCN Red List assessments. Biological Journal of the Linnean Society 115(3): 690-706.
- Maes D, Herremans M, Vantieghem P et al., 2021. IUCN Rode Lijst van de dagvlinders in Vlaanderen 2021. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2021 (10). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel. https://doi.org/doi.org/10.21436/inbor.34052968.
- Paelinckx D, De Saeger S, Oosterlynck P et al., 2019. Regionale staat van instandhouding voor de habitattypen van de Habitatrichtlijn. Rapportageperiode 2013-2018. Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2019 (13). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel. DOI: doi.org/10.21436/inbor.16122667
- Pagel J, Anderson BJ, O’Hara RB et al., 2014. Quantifying range-wide variation in population trends from local abundance surveys and widespread opportunistic occurrence records. Methods in Ecology and Evolution 5 (8): 751-760, doi 10.1111/2041-210X.12221
- Pillay R, Miller DAW, Hines JE et al., 2014. Accounting for false positives improves estimates of occupancy from key informant interviews. Diversity and Distributions 20: 223–235
- Prince K & Zuckerberg B, 2015. Climate change in our backyards: the reshuffling of North America’s winter bird communities. Global Change Biology 21: 572-585, doi: 10.1111/gcb.12740
- Roy HE, Pocock MJO, Preston CD et al., 2012. Understanding Citizen Science & Environmental Monitoring. Final Report on behalf of UK-EOF. NERC Centre for Ecology & Hydrology and Natural History Museum
- Swinnen KRR, Jacobs A, Claus K et al., 2022. ‘Animals under wheels’: Wildlife roadkill data collection by citizen scientists as a part of their nature recording activities. Nature Conservation 47: 121-153, doi: 10.3897/natureconservation.47.72970
- Sullivan BL, Wood CL, Iliff MJ et al., 2009. eBird: A citizen based bird observation network in the biological sciences. Biological Conservation 142: 2282-2292
- Tulloch AIT, Possingham HP, Joseph LN et al., 2013. Realising the full potential of citizen science monitoring programs. Biological Conservation 165: 128–138
- Van Eupen C, Maes D, Herremans M et al., 2021. The impact of data quality filtering of opportunistic citizen science data on species distribution model performance. Ecological Modeling 444: 109453
- Van Eupen C, Maes D, Herremans M et al., 2022. Species profiles support recommendations for quality filtering of opportunistic citizen science data. Ecological Modeling 467: 109910
- Vanormelingen P, 2020. Quickscan Floordambos-Peutiebos. Rapport Natuurpunt Studie.
- van Strien AJ & Soldaat L, 2009. Niet gezien of niet aanwezig? Een statistische blik op veldwaarnemingen. Landschap-Tijdschrift voor Landschapsecologie en Milieukunde 26:1- 5
- van Strien AJ, Termaat T, Groenendijk D et al., 2010. Site-occupancy models may offer new opportunities for dragonfly monitoring based on daily species lists. Basic and Applied Ecology 11: 495-503
- van Strien AJ, van Swaay CAM & Kéry M, 2011. Metapopulation dynamics in the butterfly Hipparchia semele changed decades before occupancy declined in The Netherlands. Ecological Applications 21: 2510–2520
- van Strien AJ, van Swaay CAM & Termaat T, 2013. Opportunistic citizen science data of animal species produce reliable estimates of distribution trends if analysed with occupancy models. Journal of applied ecology, doi: 10.1111/1365-2664.12158
- Vercayie D & Lambrechts J, 2017. Inventarisatie en evaluatie van de impact van het verkeer op wilde dieren in Vlaanderen – Dieren onder de wielen 2.0. Eindrapport. Rapport Natuurpunt Studie 2017/8, Mechelen
- Vercayie D, Herremans M, Verbeylen G et al., 2012. Monitoring van verkeersslachtoffers langs Vlaamse wegen: “Dieren onder de wielen”. Rapport van de Vlaamse overheid – Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, Natuurpunt Studie vzw en Vogelbescherming Vlaanderen vzw. België.
- Vermeersch G, Devos K, Stienen E et al., 2019. Resultaten van de Vlaamse rapportage in het kader van artikel 12 van de Vogelrichtlijn en status van vogelsoorten met instandhoudings-populatiedoelen en van typische vogelsoorten van Natura 2000 habitattypes. Instituut voor Natuur-en Bosonderzoek, INBO.IR.2019 18164666
- Wood C, Sullivan B, Iliff M et al., 2011. eBird: Engaging Birders in Science and Conservation. PLoS Biol 9: e1001220, doi:10.1371/journal.pbio.1001220
- Yu J, Wong W-K & Hutchinson RA, 2010. Modeling Experts and Novices in Citizen Science Data for Species Distribution Modeling. IEEE international Conference on Data Mining. IEEE, Sydney, Australia
- Zuckerberg B, Bonter DN, Hochachka WM et al., 2011. Climatic constraints on wintering bird distributions are modified by urbanization and weather. Journal of Animal Ecology 80: 403-413