Agro-ecologie wijst de weg naar een eerlijker en ecologischer voedselsysteem. De opschaling van dit model verloopt echter moeizaam, de industriële landbouw blijft dominant. In mijn werk kader ik deze impasse binnen de post-structuralistische en post-politieke theorie. Hieruit komen sociale bewegingen naar voren als repolitiserende actoren, met discoursen gebaseerd op andere, alternatieve mens-natuurrelaties. Op basis van een discoursanalyse en interviews onderzoek ik welke rol het benadrukken van zorg voor natuurlijke elementen speelt in het Vlaamse landbouwdebat. Momenteel werkt dit eerder verdelend dan verbindend, aangezien financiële duurzaamheid in het discours te vaak ondergeschikt is. Hierdoor worden conventionele boeren niet gemobiliseerd.

Om de transformatie naar een rechtvaardiger en ecologischer voedselsysteem te ondersteunen, is onderzoek met een brede visie op duurzaamheid, een impact op de meest kritische hindernissen en een innovatieve aanpak noodzakelijk. Daarom richtte ik me in mijn onderzoek op een kritische en grondige probleemanalyse op basis van een discoursanalyse en interviews.

Agro-ecologie biedt een perspectief op een eerlijker en ecologischer voedselsysteem, maar de opschaling ervan blijft moeilijk door de dominantie van industriële landbouw. Mijn onderzoek plaatst deze impasse binnen de post-structuralistische en post-politieke theorie, waarbij sociale bewegingen naar voren komen als repolitiserende actoren met alternatieve discoursen over mens-natuurrelaties en duurzaamheid in de landbouw.

Daarnaast heb ik geprobeerd het agro-ecologisch discours te vernieuwen om de transformatieve werking ervan te vergroten. Twee innovatieve ideeën staan centraal: (1) het herdefiniëren van “het politieke” in de landbouw, waardoor sociale bewegingen en discursieve processen als motoren van verandering worden gepositioneerd, en (2) het herdefiniëren van “de natuur”, wat het ingebeelde conflict tussen natuurbescherming en landbouw doorbreekt. Dit is geen louter theoretische oefening, maar een praktisch idee met belangrijke implicaties, vooral gezien de spanningen tussen natuurbeschermingsorganisaties zoals Natuurpunt en de landbouwsector.

Verder komt uit mijn onderzoek de praktische aanbeveling naar voren om meer in te spelen op de zorgen van conventionele boeren. Omdat financiële duurzaamheid vaak ondergeschikt blijft in het agro-ecologische discours, worden conventionele boeren niet gemobiliseerd. Door ecologische en financiële duurzaamheid te combineren, kan het agro-ecologisch model breder gedragen worden. Mijn onderzoek draagt bij aan de discussie over hoe een duurzamer en inclusiever voedselsysteem kan worden vormgegeven, waarbij het ook mogelijk is om agro-ecologie effectiever te integreren in het bredere landbouwbeleid.