Gedaan met laden. U bevindt zich op: De lbSN woning heropgebouwd: Analyse van het hergebruikpotentieel en de financiële haalbaarheid Genomineerde masterproeven 2025

De lbSN woning heropgebouwd: Analyse van het hergebruikpotentieel en de financiële haalbaarheid

Master Ingenieurswetenschappen: Architectuur

Elise Masschelein en Imka Laeremans (UGent)

Door de inzichten van ons onderzoek breder te verspreiden kan hergebruik opnieuw een volwaardige strategie worden binnen de bouwsector.

Waar gaat jullie eindproef over?

In onze masterproef onderzochten we via een kosten-batenanalyse de economische rendabiliteit van hergebruik in de bouwsector. We richtten ons op tien materialen uit de lbSN-woning van BLAF Architecten, die binnenkort zou worden ontmanteld en heropgebouwd in de Verbeke Foundation. Om de rendabiliteit te bepalen, vergeleken we de kosten die nodig zijn om een materiaal opnieuw te gebruiken met de nieuwprijs van datzelfde materiaal en de marktwaarde op de hergebruikmarkt. Voor dit onderzoek verzamelden we data via literatuurstudie en interviews met professionals uit de hergebruiksector.

Hoe draagt jullie masterproef bij aan duurzaamheid?

Duurzaamheid in de bouwsector is alleen haalbaar als ze ook economisch rendabel is. Bart Vanden Driessche van BLAF Architecten benadrukt dat iets pas écht duurzaam is als het ook betaalbaar is. Daarom focusten we in dit onderzoek op de economische haalbaarheid van hergebruik van bouwmaterialen als strategie binnen een circulaire economie. De bouwsector werkt grotendeels lineair, waarbij enorme hoeveelheden grondstoffen worden verbruikt en veel afval ontstaat. Hergebruik kan hier een oplossing voor bieden door materialen een langere levensduur te geven en verspilling te verminderen.

Toch beschouwen velen hergebruik als te duur, onder andere door de arbeidsintensieve processen zoals demontage en opslag. Om dit te toetsen, voerden we een kosten-batenanalyse uit op tien materialen uit de lbSN-woning van BLAF Architecten. We vergeleken de kosten van hergebruik met de marktprijs van nieuwe materialen en de opbrengst op de tweedehandsmarkt. In ons onderzoek brachten we zowel de voordelen voor eindgebruikers als voor (sloop)aannemers in kaart.

Daarnaast onderzochten we de impact van opslagduur, demontagemethoden en overheidsbeleid. Beleidsmaatregelen kunnen hergebruik financieel aantrekkelijker maken en bijdragen aan een bredere implementatie.

Onze resultaten tonen aan dat hergebruik, onder bepaalde voorwaarden, economisch rendabel kan zijn. Daarnaast creëert een circulaire economie extra werkgelegenheid en draagt ze bij aan zowel ecologische als economische duurzaamheid. Door deze inzichten breder te verspreiden, kunnen we hergebruik positioneren als een volwaardige strategie binnen de bouwsector. Zo helpen we de schijnbare tegenstelling tussen economische en ecologische belangen te doorbreken en tonen we aan dat duurzaamheid en economische haalbaarheid hand in hand kunnen gaan.