Een basis voor de duurzame kleuterleraar
Een ontwerptraject in samenwerking met Hogeschool PXL
De uitdaging
Hogeschool PXL doorloopt samen met VOKA en CIFAL een traject om SDG-Ambassadeur te worden. Elke opleiding moet de SDG’s daarom verwerken in haar curriculum en zorgen dat studenten in contact komen met de duurzaamheidsdoelen die relevant zijn voor hun beroep.
In de opleiding kleuteronderwijs wordt duurzaamheid momenteel vrij eenzijdig ingevuld vanuit een sociale invalshoek. Het is een uitdaging voor het team om duurzaamheid breder te benaderen, zodat ook de ecologische en economische aspecten ervan aan bod komen. Daarnaast hebben de lectoren nood aan inspiratie rond duurzaamheidsuitdagingen, die aansluiten bij de leefwereld van kleuters. Het ontwerptraject is dus gericht op:
- een inhoudelijke kennismaking met een aantal relevante duurzaamheidsthema’s
- het verkennen van didactische methodieken om rond die thema’s aan de slag te gaan met kleuters.
Zo gingen we te werk
De start van het traject was een inspiratiesessie rond het concept duurzaamheid. Daarin kwamen de belangrijke duurzaamheidskaders aan bod, zoals het 5P-model, het donutmodel en de SDG’s. De workshop wakkerde bij het team het besef aan dat duurzaamheid breed ingevuld moet worden. Het volstaat niet om enkel oog te hebben voor de sociale component ervan.
Vervolgens werd een bevraging bij de lectoren afgenomen, om vast te stellen over welke duurzaamheidsthema’s ze al veel weten, welke thema’s hen goesting geven en welke ze relevant vinden voor kleuters. Op basis van de resultaten selecteerde het team vier inhoudelijke clusters, waarop ze met de studenten dieper willen ingaan:
- klimaatverandering
- onhoudbare productie en consumptie en toename van afvalproductie
- armoede en honger en sociale en economische ongelijkheid
- bedreiging van fundamentele mensenrechten.
Aan elke cluster werden een aantal SDG’s gekoppeld. Op die manier kwamen we tot een SDG-profiel voor de opleiding.
Doorheen het jaar organiseren we rond elke thematische cluster een inspiratiesessie. Daarin verbreden we de inhoudelijke kennis van de lectoren over de thema’s, en geven we suggesties om eraan te werken met kleuters. In elke sessie zoomen we ook in op twee duurzaamheidscompetenties. Zo ervaren lectoren dat duurzaamheidseducatie niet alleen draait om het overbrengen van inhouden. Zeker bij kleuters is het essentieel om te kiezen voor activerende werkvormen.
Relevantie voor het Hoger Onderwijs
Dit ontwerptraject wordt afgerond tegen het einde van academiejaar ’23-’24. Resultaten worden nadien gedeeld.