Vlaanderen versterkt digitale weerbaarheid met Vlaams Centrum voor Digitale Veiligheid
Op 1 mei 2025 gaat het Vlaams Centrum voor Digitale Veiligheid officieel van start, zoals goedgekeurd op de Vlaamse Regeringszitting van 4 april 2025. Dit nieuwe centrum, ondergebracht bij Digitaal Vlaanderen, wordt de spil voor cybersecurity voor Vlaamse en lokale overheden. Het centrum intervenieert actief bij incidenten en coördineert expertise en dienstverlening voor zowel Vlaamse als lokale overheden.
Een noodzakelijke stap in een steeds dreigender digitaal landschap
Cyberaanvallen worden steeds talrijker en complexer. Cruciale overheidssystemen en diensten, van watervoorziening tot gezondheidszorg, lopen reële risico’s. Het Vlaams Centrum voor Digitale Veiligheid is opgericht om deze bedreigingen proactief aan te pakken en een sterke verdedigingslinie te vormen. Het centrum intervenieert actief bij incidenten en coördineert expertise en dienstverlening voor zowel Vlaamse als lokale overheden.
De veiligheid van onze diensten staat voortdurend onder druk. “Een grootschalige cyberaanval is geen kwestie van ‘of’, maar van ‘wanneer’,” benadrukt Steven Vermeulen, Hoofd van het Vlaamse Centrum voor Digitale Veiligheid. “Het draait erom hoe goed we voorbereid zijn. Met het centrum versterken we niet alleen onze verdediging, maar bouwen we ook aan een veiligheidscultuur die gedragsveranderingen inhoudt. Vandaag beschouwen we de autogordel ook als een evidentie, zo moeten we ook een digitale veiligheidscultuur kweken in al onze organisaties. Veiligheid vormt het fundament voor het vertrouwen in onze digitale overheid en dienstverlening.”
Vier pijlers voor een veiliger digitaal Vlaanderen
Het centrum zal werken rond vier strategische opdrachten:
- Stap 1
Beleidsvorming
Het centrum geeft vorm aan de veiligheidsstrategie voor de Vlaamse overheden én – voor het eerst – ook voor de Vlaamse lokale besturen. Hierbij wordt voortgebouwd op bestaande wetgeving en expertise, in nauwe samenwerking met federale veiligheidsdiensten.
- Stap 2
Preventie
Digitale veiligheid vereist zowel een organisatorische als een culturele aanpak. Het centrum coördineert oefensessies waarbij organisaties leren omgaan met cyberaanvallen, denk aan hoe we ook brandalarmen oefenen. Daarnaast ontwikkelt het centrum bewustwordingscampagnes om een veiligheidscultuur te kweken bij alle medewerkers, zodat digitale veiligheid een gedeelde verantwoordelijkheid wordt.
- Stap 3
Toezicht
Het centrum zorgt voor toezicht op de implementatie van wettelijke verplichtingen zoals de NIS2-richtlijn. Via Digitaal Vlaanderen worden tools en raamcontracten aangeboden om de vereiste veiligheidsdoelstellingen te behalen.
- Stap 4
Incidentrespons
Het centrum wordt de centrale coördinator bij digitale veiligheidsincidenten voor alle Vlaamse en lokale overheden, met eenheid van commando als doel. Deze rol wordt gefaseerd uitgebouwd, waarbij het centrum de expertise van het bestaande Cyber Response Team versterkt. Bij grootschalige aanvallen zal het centrum de respons coördineren en een duidelijk actieplan aansturen wanneer elke minuut telt.
Samenwerking als sleutel tot succes
Jan Smedts, hoofd van Digitaal Vlaanderen, benadrukt het belang van samenwerking: “De evoluties op het gebied van cyberdreigingen zijn dermate ingrijpend dat niemand dit nog alleen kan. Het aantal aanvallen op onze digitale infrastructuur is sinds 2020 verzevenvoudigd. Met dit centrum bouwen we aan een sterkere collectieve weerbaarheid.”
Het Vlaams Centrum voor Digitale Veiligheid zal hiervoor nauw samenwerken met het Centrum voor Cybersecurity België (CCB), politiediensten, academische instellingen en private cybersecurity-experts. Door deze expertise en middelen te bundelen, wordt het Vlaamse cybersecurity-ecosysteem aanzienlijk versterkt.
Onderdeel van een bredere digitale strategie
De oprichting van het Vlaams Centrum voor Digitale Veiligheid past binnen het bredere programma Vlaanderen Radicaal Digitaal 3 (VRD3), waarin de Vlaamse Regering 18 miljoen euro investeert. Dit programma richt zich op een veilige, efficiënte en gebruiksvriendelijke digitale overheid.