Openbaar Vervoerplan van vervoerregio Westhoek

De vervoerregio Westhoek ging, net als de andere vervoerregio’s, aan de slag met duidelijke spelregels. De algemene principes van basisbereikbaarheid en budgetneutraliteit zijn als richtlijn gebruikt in het onderzoek en in het gesprek met de partners in de vervoerregioraad. Het nieuwe netwerk combineert sterke assen met een vraaggerichte aanpak voor het buitengebied waar de vervoersvraag minder groot is.

Bovenop het treinnet en de Kusttram werd een dragend netwerk van buslijnen uitgetekend om een regelmatige, stabiele verbinding mogelijk te maken tussen de grotere steden in de regio en op de rand ervan. Dat dragende netwerk wordt gevormd door volgende verbindingen:

• Poperinge – Ieper – Diksmuide
• Ieper – Zonnebeke – Roeselare
• Diksmuide – Koekelare – Torhout
• Koksijde – Veurne – Ieper
• Langemark – Roeselare
• Ieper – Staden – Torhout
• Ieper – Menen

Dat netwerk wordt nog versterkt door lijnen die vanuit de buurregio’s rijden:

• Roeselare – Houthulst – Diksmuide
• Oostende – Diksmuide
• Veurne – Nieuwpoort
• Koekelare – Oostende

Op al deze sterke lijnen rijdt op werkdagen en zaterdagen minstens om het uur een bus in elke richting. Ook op zondag wordt op al deze lijnen een vaste bediening voorzien. In de oorspronkelijke plannen was er op zondag slechts een beperkt aanbod aan verbindingen. Heel wat gemeenten maakten zich daar terecht zorgen over. Het extra budget laat de regio nu toe dit gebrek op te vangen en ook op zondag een redelijk aanbod te voorzien.

Daarnaast voorziet het plan in een zeer ontsluitend netwerk van functionele ritten die de ochtend- en avondspits opvangen en die van belang zijn voor heel veel scholieren in de regio.

Dit alles samen zorgt voor een vernieuwd busnetwerk dat meer verplaatsingen zal kunnen opvangen dan vandaag, waardoor minder vraagafhankelijk vervoer nodig is.

De vervoerregio kijkt tenslotte ook over het muurtje, naar de overzijde van de landsgrens. Voortbouwend op een intentie-overeenkomst die Vlaanderen en Frankrijk in november 2018 ondertekenden, wil de vervoerregio inzetten op de realisatie van grensoverschrijdend vervoer. De regio maakt daarom middelen vrij om de exploitatie van grensoverschrijdende lijnen naar Duinkerke, Hazebroek en Armentières op haar grondgebied mogelijk te maken. De realisatie van grensoverschrijdend openbaar vervoer is in het belang van onze bewoners en werkgevers aan beide zijden van de gemeenschappelijke grens. De vervoerregio zal dit verder bespreken met de partners aan de andere zijde van de grens.

Naast een dragend regulier net is voor de Westhoek ook het zogenaamde vervoer op maat zeer belangrijk. Het vervoer op maat is een verlengstuk van het openbaar vervoer en vangt verspreide vervoersvragen op. Het is een flexibele oplossing voor plaatsen die slechts beperkte toegang hebben tot het reguliere aanbod van NMBS en De Lijn. Daarnaast bedient het specifieke doelgroepen zoals mensen met een mobiliteitsbeperking. Het vervoer op maat zal er vanaf januari 2022 als volgt uitzien:

• Een gebiedsdekkend flexsysteem met kleinere voertuigen waarmee reizigers toegang krijgen tot de vaste lijnen, maar ook de interne verplaatsingen vanuit de deelgemeenten naar de hoofdkern kunnen maken. De regio bepaalde de spelregels voor dit vervoer dat een oplossing biedt voor reizigers die geen beroep kunnen doen op het regulier openbaar vervoer.
• Voor de zogenaamde first en last mile komen er op zeven bijkomende plaatsen fietsdeelsystemen, naast de bestaande initiatieven. Aan alle treinstations worden vanuit de regio twee deelwagens voorzien.
• Een flexibel, vraaggestuurd vervoerssysteem wordt uitgewerkt voor doelgroepgebruikers zoals mensen met een mobiliteitsbeperking.

De bijkomende middelen gebruikt de vervoerregio vooral om het flexvervoer uit te breiden. Op vrijdag en zaterdag wordt het aanbod verlengd tot 23u00. Afhankelijk van het succes en de beschikbare middelen is het de bedoeling om dat concept stapsgewijs uit te breiden, eerst op weekdagen, daarna naar de latere avonduren in het weekend. Op die manier wil de vervoerregio mee helpen om via duurzame verplaatsingen naar culturele activiteiten te gaan en ook de zelfstandigheid van onze jongeren versterken.

Het vervoer op maat en de aansturing ervan zal gebeuren door een mobiliteitscentrale die door de Vlaamse overheid zal georganiseerd worden. Die mobiliteitscentrale zal onder de naam ‘Hoppin’ alle informatie van de vervoerexploitanten bundelen en zo alle reizigers helpen bij het plannen van verplaatsingen.

Het goedgekeurde vervoerplan vormt de basis voor het toekomstig openbaar vervoernetwerk in de regio. De implementatie ervan wordt concreet door De Lijn en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken verder opgenomen. Het Departement zorgt onder andere voor de organisatie van de mobiliteitscentrale die het vervoer op maat zal aansturen en voor de aanbesteding van het vervoer op maat.

De komende maanden wordt ook samen met de gemeenten gewerkt aan de praktische kant van het nieuwe netwerk zoals mobipunten, haltelocaties, doorstroming, toegankelijkheid,…

Het is daarnaast de bedoeling voor elk van de vijftien vervoerregio’s een geïntegreerd mobiliteitsplan op te stellen dat niet enkel focust op het openbaar vervoer, maar ook andere elementen in ogenschouw neemt zoals verwoord in het voorontwerp decreet basisbereikbaarheid:

Basisbereikbaarheid gaat hand in hand met een duurzaam ruimtelijk kader door middel van een geïntegreerde aanpak van vervoer, infrastructuur en ruimtelijke ontwikkelingen, op het gebied van zowel planvorming, financiering als exploitatie.

De opmaak van dit geïntegreerd mobiliteitsplan is parallel aan het nieuwe vervoerplan in 2019 door het Departement Mobiliteit en Openbare Werken opgestart en wordt thans uitgewerkt in de schoot van de Vervoerregioraad Westhoek.