Hoe werkt het Vlaams Parlement?
Het parlement is de wetgevende macht in een democratie. In het parlement wordt over de wetgeving gestemd. In Vlaanderen zijn dat decreten.
In het Vlaams Parlement zetelen volksvertegenwoordigers, die om de 5 jaar verkozen worden bij de Vlaamse verkiezingen. Het Vlaams Parlement telt 124 volksvertegenwoordigers(opent in nieuw venster):
- 118 verkozen door de inwoners van het Vlaamse Gewest
- 6 verkozen door de inwoners van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (zodat ook de Brusselse Vlamingen vertegenwoordigd zijn).
Het Vlaams Parlement heeft drie grote taken te vervullen:
- goedkeuren van de Vlaamse decreten. Dit zijn regels en wetten die gelden voor alle Vlamingen.
- benoemen en controleren van de Vlaamse Regering die instaat voor de uitvoering van de decreten.
- goedkeuren van de Vlaamse begroting, die de regering van financiële middelen voorziet voor het dagelijks bestuur van Vlaanderen.
Het Parlement is cruciaal bij het tot stand komen van nieuwe regelgeving. Alle nieuwe decreten of wijzigingen aan bestaande decreten moeten worden goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Nieuwe regels kunnen bovendien ontstaan op initiatief van een volksvertegenwoordiger uit het Parlement. Men spreekt dan van een 'Voorstel van decreet'. In de meeste gevallen is het een minister van de Regering die het initiatief neemt voor nieuwe regelgeving, waarover het Parlement zijn goedkeuring moet geven. Men spreekt dan van een 'Ontwerp van decreet'.
De Commissies van het Vlaams Parlement
Voor er over nieuwe regelgeving gestemd wordt in het Parlement, wordt het ontwerp eerst besproken in een commissie. Een commissie is een vergadering van een beperkt aantal volksvertegenwoordigers. Elke commissie bestaat uit 15 vaste en 15 plaatsvervangende leden, evenredig verdeeld volgens het aantal zetels van de verschillende partijen.
Momenteel telt het Vlaams Parlement elf beleidscommissies, die gespecialiseerd zijn in een bepaalde materie. Deze commissies zijn:
- Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën en Begroting
- Commissie voor Brussel en de Vlaamse rand
- Commissie voor Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Decreetsevaluatie, Inburgering en Toerisme
- Commissie voor Woonbeleid, Stedelijk Beleid en Energie
- Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden en Internationale Samenwerking
- Commissie voor Onderwijs en Gelijke Kansen
- Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
- Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebeleid
- Commissie voor Economie, Economisch Instrumentarium, Innovatie, Wetenschapsbeleid, Werk en Sociale Economie
- Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed
- Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
- Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
Van commissiebesprekingen wordt een verslag gemaakt. Op basis van dat verslag kan de plenaire vergadering van het Vlaams Parlement het voorstel of ontwerp van decreet bespreken en erover stemmen.
Op de website van het Vlaams Parlement vindt u de samenstelling, de agenda en de verslagen van elke commissie(opent in nieuw venster).
De plenaire vergadering
In de plenaire vergadering komen alle 124 volksvertegenwoordigers bijeen in de Koepelzaal van het Vlaams Parlement. Ook de ministers van de Vlaamse Regering zijn aanwezig, maar zij hebben geen stemrecht. De Plenaire vergadering van het Vlaams Parlement is voor het publiek toegankelijk. U kunt de plenaire vergadering elke woensdagnamiddag volgen op televisie of via de website van het Vlaams Parlement, waar alle plenaire vergaderingen live te bekijken zijn.
De agenda voor de plenaire vergadering wordt opgesteld door het Uitgebreid Bureau van het Vlaams Parlement, een administratief orgaan dat de voorzitter van het Vlaams Parlement ondersteunt. Elke volksvertegenwoordiger kan voorstellen om bepaalde agendapunten toe te voegen.
Wanneer de agendapunten besproken worden tijdens de plenaire vergadering, heeft elke volksvertegenwoordiger (of fractie) een reglementair bepaalde spreektijd. Binnen de beschikbare tijd verleent de voorzitter hun beurtelings het woord. De leden van de Vlaamse Regering hebben een absoluut spreekrecht: zij mogen het woord nemen wanneer zij daar om vragen.
Na de debatten volgt er een stemming, meestal op basis van de voorbereidende documenten uit de commissies. Bij de stemming spreken alle aanwezige volksvertegenwoordigers zich uit voor of tegen het voorstel. Een volksvertegenwoordiger kan ook beslissen om zich niet uit te spreken: dan onthoudt hij zich. Als het aantal voor-stemmen groter is dan het aantal tegen-stemmen, is het voorstel aangenomen. Anders is het verworpen. Om geldig te kunnen stemmen moet de meerderheid van de volksvertegenwoordigers aanwezig zijn in een vergadering: dat heet het quorum.
Alle agenda's en verslagen van de plenaire vergadering(opent in nieuw venster) zijn beschikbaar op de website van het Vlaams Parlement.
Volg de vergaderingen van het Vlaams Parlement live
Het Vlaams Parlement wil een open huis zijn waar burgers kunnen zien en horen hoe de democratie werkt en waarmee de volksvertegenwoordigers bezig zijn. U kunt zelf een openbare vergadering bijwonen. Alle plenaire vergaderingen worden ook rechtstreeks uitgezonden via de livestream van het Vlaams Parlement(opent in nieuw venster). Ook een aantal commissievergaderingen kunt u volgen op de website van het Vlaams Parlement.
U kunt de vergaderingen ook volgen via de parlementaire zender vlaamsparlement.tv(opent in nieuw venster). De omroep is in Vlaanderen en Brussel te bekijken via Telenet, Orange en Proximus TV.
Het Vlaams Parlement is ook aanwezig op X. U kunt de belangrijkste agendapunten en nieuwsberichten volgen op de officiële X-account @vlaparl(opent in nieuw venster).
Het Vlaams Parlement bezoeken
De gebouwen van het Vlaams Parlement bevinden zich aan de Leuvenseweg 86 in hartje Brussel. Woon eens een vergadering bij, schrijf in voor een groepsrondleiding of bezoek het Parlementair Informatiecentrum, waar u boeken of jaarverslagen over het Vlaams Parlement kunt inkijken.
Niet eens met het beleid? Dien een verzoekschrift in
Bent u het niet eens met een beleidsbeslissing die is genomen? Of hebt u zelf een voorstel voor een nieuwe maatregel of nieuw beleid? Dan kunt u een verzoekschrift indienen bij het Vlaams Parlement.